Dziecko w wieku przedszkolnym charakteryzuje bardzo gwałtowny rozwój. Zmienia się jego zachowanie, sposób myślenia oraz wyrażania uczuć. Dynamiczny rozwój mózgu prowokuje potrzebę poznawania nowych rzeczy i sytuacji. Przedszkolak zaczyna odczuwać silną potrzebę kontaktu z innymi – zarówno z dziećmi, jak i dorosłymi. W związku z tym równie ważna staje się dla niego opanowanie umiejętności odnajdywania się w różnych codziennych sytuacjach.
Okres pomiędzy 3 a 6 rokiem życia jest niezwykle istotny dla rozwoju pamięci, myślenia oraz mowy dziecka. Pojawia się zdolność zapamiętywania i świadomego korzystania z utrwalonych informacji, a także przypominanie nabytych doświadczeń i wzorców zachowań. Dziecko potrafi łączyć informacje z usłyszanych historii z własnymi doświadczeniami. Intensywnie zdobywa wiedzę o otaczającym świecie, samym sobie oraz różnorodnych zjawiskach zarówno społecznych, jak i fizycznych. Bazując na wdrożonych przez rodziców nawykach czytelniczych, zaczyna interesować się czytaniem i książkami ze względu na zawarte w nich treści. U dziecka wzrasta wówczas zdolność do zaplanowanego i przemyślanego działania potrafi powiązać przyczynę ze skutkiem, zadaje wiele pytań i komentuje opowiadaną mu historię, łączy ze sobą różnorodne zdarzenia. Ponadto odróżnia świat zewnętrzny od świata uczuć, przeżyć i wrażeń oraz powoli dostrzega istnienie innego niż swój punktu widzenia. Dzięki takim umiejętnościom jest gotowe do klasyfikowania, porównywania i poszukiwania podobieństw oraz różnic. Pojawia się zainteresowanie literami i słowem pisanym, a także gotowość do nauki czytania. W trakcie wspólnej lektury znajomego tekstu dziecko zaczyna śledzić go wzrokiem, co jest świetnym przygotowaniem do samodzielnego czytania. Rodzic ma zatem możliwość rozwijania kompetencji poznawczych przedszkolaka za pomocą różnorodnych książek. Rodzaj oraz typ lektur powinien obejmować zatem nie tylko sugestie dorosłego, ale również wybory młodego czytelnika. Przeczytana książka jest także świetnym pretekstem do rozmowy i wyprawy do miejsc związanych z tematem, co z kolei utrwala zapamiętywanie w przyjemny sposób. Każda historia powinna stać się punktem wyjścia do zadawania pytań i samodzielnego myślenia o tym, jak znaleźć na nie odpowiedź. Rozwój myślenia, wyobraźni oraz kreatywności z wykorzystaniem książek o różnorodnej tematyce wpływa na przyszłą postawę dziecka nie tylko wobec rozwijania zainteresowań i nauki, ale też na podejście, z jakim rozpocznie ono naukę w szkole, i na to, jak poradzi sobie z obowiązkami edukacyjnymi. Wyposażony w wiele kompetencji poznawczych przedszkolak staje się coraz bardziej świadomy nie tylko własnych emocji, ale też uczuć innych osób. Książki i ich bohaterowie pokazują perspektywę i uczucia innych osób, sposób ich uzewnętrzniania oraz tłumaczą dziecku ich pochodzenie. Pozwalają także z dystansu przyglądać się bohaterom i w bezpiecznym otoczeniu – pod opieką dorosłego- rozwiązywać dobrze znane dziecku konflikty wewnętrzne. Bardzo istotny dla dużej grupy dzieci będzie oferowanie im różnorodnych sposobów radzenia sobie z wyrażaniem uczuć. Dobrą praktyką jest sięganie po książki opowiadające o konfliktach przeżywanych przez rówieśników dziecka czy dotykające tematów trudnych, takich jak: śmierć, starość, zazdrość czy rozwód. Takie „zewnętrzne” wsparcie daje dziecku poczucie kompetencji w sytuacjach postrzeganych przez niego jako trudne. Książka jest pomocna w procesie konfrontacji z własnymi lękami - daje poczucie pewności siebie. Rodzic może stać się przewodnikiem w świecie uczuć i emocji, z koeli książka może być dla dziecka źródłem wiedzy o nich. Nieocenioną korzyścią związaną z rytuałem wspólnego czytania książek jest wieczorne wyciszenie i relaks po całym dniu pełnym wrażeń. Istotne, aby taki czas stał się okazją do wielu ważnych rozmów oraz punktem wyjścia do regulowania intensywności odczuwanych emocji. Książki dają dzieciom wzory osobowe, które są szczególnie potrzebne kiedy one same nie wiedzą, jak poradzić sobie w nowej albo trudnej sytuacji. Ocena postawy bohatera książki rozbudowuje doświadczenia dziecka oraz daje wskazówki obejmujące prawidłowe postawy społeczne. Ponadto sprawia, iż dziecko zaczyna myśleć o tym, jakie chce być oraz w czym pomaga utożsamianie się z wybranym bohaterem książki. Literatura wzmacnia i utrwala reguły funkcjonowania w środowisku. Korzystając z doświadczeń opisywanych w książkach przedszkolak uczy się rozwiązywania konfliktów, obrony swojego stanowiska oraz dochodzenia do kompromisu. Uważni rodzice mogą korzystać z zasobów książek w sytuacji kiedy zaobserwują u dziecka dezorientację lub dostaną sygnał, że wykorzystało już ono własne pomysły na reagowanie.
Odpowiednio dobrana do tego etapu rozwoju lektura pozostawia trwałe ślady w całym życiu dziecka oraz kształtuje jego gotowość do rozpoczęcia kolejnego wyzwania, jakim jest etap szkolny. Ponadto dla rodziców stanowi nieocenioną pomoc w przekazywaniu istotnych wartości rodzinnych.
