Niemal z dnia na dzień zostaliśmy zamknięci w domach i wszystko, co robiliśmy do tej pory w świecie realnym, przeniosło się do świata wirtualnego. Zamiast lekcji są e-lekcje, zamiast spotkań bezpośrednich – „spotkania” online itd. Z kolei po pracy i po lekcjach korzystamy z Internetu dla rozrywki albo do kontaktu z bliskimi. Nie było czasu na mentalne przygotowania do nowych okoliczności, więc istnieje większe ryzyko, że część z nas zagubi się i nie będzie potrafiła postawić granic rozsądnie – ani sobie, ani dzieciom. Oczywistym jest, że nowe technologie w czasie społecznej izolacji pozwoliły na kontynuację edukacji, pracy, kontaktów z innymi oraz realizację wielu codziennych spraw. Dane zawarte na stronie fundacji „Dbam o mój zasięg” wskazują jednak, iż obecnie uczniowie w znaczący sposób nadużywają technologii cyfrowych. Po zamknięciu szkół prawie połowa uczniów (49,5%) i nauczycieli (51%) wskazała, że w dni robocze korzysta z Internetu dziennie „6 godzin lub więcej”. Prawie co trzeci uczeń (28,4%) oraz nauczyciel (29,5%) korzysta z Internetu 6 godzin lub więcej również w weekendy. Zarówno wśród uczniów, rodziców, jak i nauczycieli widoczne są wyraźne symptomy nadużywania mediów cyfrowych. Przemęczenie, przeładowanie informacjami oraz rozdrażnienie z powodu ciągłego używania nowych technologii to najczęściej występujące objawy zmęczenia cyfrowego. Uczniowie, rodzice oraz nauczyciele uważają, że ich obecne samopoczucie psychiczne oraz fizyczne jest gorsze w porównaniu do czasu sprzed pandemii.
Podstawowym narzędziem wychowawczym jest oczywiście rozmowa, która daje szansę zrozumienia niepokojów, oczekiwań, fascynacji oraz problemów nastolatka. Ponadto jest okazją do przedstawienia możliwości i niebezpieczeństw płynących z Internetu. Problem z nadużywaniem nowych technologii przez młodzież rozpoczyna się wówczas, gdy jedynym dostępnym dla nich światem jest świat cyfrowy. Stawiajmy zatem na profilaktykę proponując alternatywne formy spędzania czasu wolnego – zagrajmy w gry planszowe, pójdźmy na spacer, przygotujmy wspólnie posiłek.
W sytuacji pandemii, z którą przyszło nam się borykać warto pamiętać o uporządkowaniu przestrzeni i czasu używania mediów cyfrowych. Jeżeli obserwujemy, iż używanie nowych technologii zwiększyło się, bo połowę dnia dziecko jest w e-szkole, to warto w pozostałej części dnia ograniczyć korzystanie z ekranów do niezbędnego minimum. Rodzice powinni dbać o tym, aby na dwie godziny przed zaśnięciem nie używać smartfonów, tabletów ani laptopów. Zasada ta powinna dotyczyć nie tylko młodszych domowników, ale również dorosłych. Co więcej, powinno się dbać o to, aby zapewnić odpowiednią dawkę i jakość snu. W takim przypadku ważne jest pozbycie się smartfonów z sypialni. Okazuje się, że myślenie o tym, co dzieje się w sieci jest taką aktywnością dla mózgu, która pochłania stosunkowo dużo energii, dlatego też trudniej nam zasnąć bez smartfona przy sobie. Należy pamiętać, iż tylko podczas snu istnieje możliwość uruchomienia pamięci długotrwałej, tak ważnej do zapamiętania dla nas rzeczy najważniejszych. Rozważając o przestrzeni – powinniśmy stworzyć w domu takie miejsce, w które wszyscy domownicy odkładają telefony. Ważnym elementem działania rodziców jest także wprowadzenie zabezpieczeń do używanego przez młodzież sprzętu tak, aby nie trafiały do nich niewłaściwe treści.
W obecnej sytuacji Państwa rola – Rodziców, którzy wspierają swoje dzieci w uczeniu się w domu – nabiera nowego znaczenia. Zachęcamy do podjęcia współpracy i komunikowania się ze szkołą w zakresie organizacji zdalnego nauczania.
Przekazujemy kilka wskazówek, które mogą okazać się pomocne w kształceniu na odległość. Narzędzia i aplikacje wykorzystywane do kontynuowania nauki na odległość, mogą również wspierać rozwijanie pasji oraz zainteresowań Państwa dzieci i na stałe stać się ważnym elementem ich kształcenia.
Rodzicu,
1..W obecnej sytuacji nauka w domu stała się koniecznością. Trzeba jednak pamiętać, że ten wyjątkowo trudny czas powinien być przeznaczony nie tylko na naukę, ale także na rozwijanie pasji i zainteresowań dziecka oraz na odpoczynek i wzmacnianie relacji rodzinnych.
2. Zaplanuj czas dziecka i podziel go na np. cztery grupy:
- edukacja – będą to np.: indywidualna praca ucznia z materiałami przekazanymi czy wskazanymi przez nauczyciela i według jego wskazówek, zajęcia prowadzone przez nauczyciela on-line (w czasie rzeczywistym) oraz inne formy nauki ucznia (w tym wykonywanie prac domowych, ćwiczeń, lektura),
- sport – w obecnej sytuacji to przede wszystkim wszelkiego rodzaju aktywności ruchowe możliwe do wykonania w warunkach domowych, w tym proste rozgrzewki/rozciągania,
- dom – to obowiązki domowe, w których wypełnianie dziecko powinno być zaangażowane (sprzątanie, pomoc przy posiłkach), obowiązki, czasem najbardziej żmudne mogą być atrakcyjne, bo jest to czas spędzony wspólnie z rodziną,
- rozrywka – to każda forma zabawy i odpoczynku, która minimalizuje poczucie braku kontaktu z rówieśnikami, okazja do podzielenia się z dziećmi swoimi pasjami, wspólne gry planszowe.
3. Nauka w domu, w sposób bardziej samodzielny, staje się rzeczywistością. Zachęcaj zatem swoje dziecko do samodzielnej pracy.
4. Pozostań w kontakcie z wychowawcą i nauczycielami. Udostępnij im swój numer telefonu, adres mailowy, korzystaj z dziennika elektronicznego, sprawdzaj stronę internetową szkoły.
5. Na bieżąco zgłaszaj szkole swoje spostrzeżenia i wnioski, w szczególności dotyczące przebiegu uczenia na odległość, np. trudności techniczne, zasoby i możliwości sprzętowe dostępne dla Twojego dziecka.
6. Zachęcaj dziecko do systematycznego uczenia się. Nagradzaj za pilność, systematyczność i samodzielną naukę.
7.Jeżeli Twoje dziecko zdaje w tym roku egzamin maturalny zachęć do skorzystania z materiałów publikowanych przez CKE, w tym z próbnych testów.
8.Zwróć szczególną uwagę dziecka na bezpieczne korzystanie z Internetu. Przydatne informacje dotyczące zasad bezpieczeństwa w sieci znajdziesz na stronie https://ose.gov.pl/pakietyedukacyjne
9.Nadzoruj działania dziecka w sieci i rozmawiaj z nim o podejmowanych przez nie aktywnościach.
10.Sprawdź komunikaty publikowane na stronach Ministerstwa Edukacji Narodowej i Ministerstwa Cyfryzacji, dotyczące planowania i realizacji nauki zdalnej:
- https://www.gov.pl/web/edukacja/nauka-zdalna
- https://www.gov.pl/web/edukacja/lekcje-z-internetu
- https://www.gov.pl/web/cyfryzacja/nauczycielu-poprowadz-lekcje-online
Zachęcając do rozmowy z dzieckiem na temat bezpieczeństwa w Internecie pragniemy uwrażliwić Państwa na tematykę możliwych zagrożeń:
TREŚCI ZAGRAŻAJĄCE ROZWOJOWI PSYCHICZNEMU I MORALNEMU UCZNIÓW
Podczas przeglądania treści potrzebnych do nauki w wynikach wyszukiwania mogą pojawić się strony, która nie są przeznaczona dla osób niepełnoletnich. Również niektóre aplikacje sugerowane użytkownikowi strony są nieodpowiednie dla dziecka. Warto ustawić w używanych systemach operacyjnych opcje kontroli rodzicielskiej lub zainstalować program służący do blokady takich stron. W miarę możliwości rodzice powinni jednak towarzyszyć dziecku podczas nauki.
NIEZWERYFIKOWANE INFORMACJE
Dziecko może natrafić w Internecie na informacje, które wzbudzą w nim niepokój. Ważne jest, aby omówić taką sytuację i wyjaśnić dziecku, że wiele treści zamieszczanych w sieci nie służy informowaniu, a często tylko przykuwaniu uwagi czy zwiększaniu częstotliwości odwiedzin danej strony.
REKLAMY
W sieci pojawia się mnóstwo reklam, które są często profilowane dla konkretnego użytkownika. Rodzice powinni pamiętać o wynikających z tego zagrożeniach.
OCHRONA DANYCH OSOBOWYCH I WIZERUNKU
Zarówno uczniowie, jak i rodzice powinni mieć świadomość, że nieodpowiedzialne logowanie się do stron komercyjnych, bez przeczytania regulaminu portali, automatyczne wyrażanie zgód na dostęp do zdjęć, filmów, kontaktów, które są w telefonie, może okazać się niebezpieczne. Ważne jest również, aby podczas zdalnej nauki nie narazić się na nieumyślne złamanie prawa, gdy nieświadomie udostępnimy dane osobowe lub wizerunek kolegów i koleżanek ucznia.
UZALEŻNIENIE OD INTERNETU
Dziecko, korzystając z Internetu, nie powinno przekraczać czasu zalecanego na pracę przy komputerze dla danej grupy wiekowej. Może to skutkować zarówno problemami z koncentracją i nauką, ale również ze zdrowiem fizycznym.
BEZPIECZEŃSTWO SPRZĘTÓW I DOSTĘPU DO SIECI
Sprawdzajmy aktualność zabezpieczeń na komputerach i smartfonach dziecka. Istnieją darmowe programy kontroli rodzicielskiej. Każdy system operacyjny daje również możliwość ustawienia pewnych ograniczeń.
NIEBEZPIECZNE KONTAKTY
Dzieci i młodzież, które korzystają z Internetu, szczególnie z portali społecznościowych, są narażone na kontakt z osobami mającymi złe intencje. Dlatego też rodzice powinni szczególnie interesować się, z kim dziecko utrzymuje kontakt oraz informować o wszelkich próbach kontaktu ze strony obcych osób.
CYBERPRZEMOC
O wszelkich formach cyberprzemocy (słownej, nękania, podszywania się pod inne osoby) należy informować odpowiednie organy, zarówno w sytuacji, kiedy ofiarą jest nasze dziecko, jak i wówczas, kiedy jest ono świadkiem lub sprawą takich działań.
GRY KOMPUTEROWE I WIDEO
Dzieci są również narażone na nieodpowiednie treści zawarte w grach. Aby tego uniknąć, warto sprawdzać kategorię wiekową danej gry oraz to, czy nie zawiera np. scen przemocy, hazardu, pornografii. Europejski system klasyfikacji gier PEGI nadaje oznaczenia wieku i treści zawartych w grze. Są one obecne praktycznie na każdej grze dostępnej on-line bądź w sklepie.
Ponadto prezentujemy dobre praktyki pomagające zachować bezpieczeństwo podczas nauki online:
Ufamy, że powyższe wskazówki przyczynią się wzrostu bezpieczeństwa Państwa dzieci w czasie zdalnego nauczania. W razie pytań lub wątpliwości zachęcamy do kontaktu z pracownikami Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w Zwoleniu.
